چو ایران نباشد تن من مباد ... بدین بوم و بر زنده یک تن مباد

papillon: 2012-06-03

Saturday, June 9, 2012

تاریخ از نظر عبدالحسین زرینکوب تاریخ‌نگار و منتقد ادبی برجسته در ایران


تاریخ نه آیینه عبرت است نه کارنامه جهل و جنایت. کسانی که با آن چنین شوخیها کرده‌اند در واقع خواسته‌اند بعضی از کسانی را که در تاریخ، نام و آوازه یافته‌اند دست بیاندازند یا ستایش و نکوهش کنند.تاریخ راستین سرگذشت زندگی انسان است. سرگذشت انسانهاست که زندگی کرده‌اند و حتی در راه آن مرده‌اند. اما آنچه برای مورخ اهمیت دارد آن نیست که چگونه مرده اند، آن است که اینها چگونه زیسته‌ اند. شک نیست که زندگی از آنچه جهالت و شقاوت انسان خوانده می‌شود هرگز خالی نیست و از اینجاست که در تاریخ صفحه‌های آلوده و تیره هست (عبدالحسین زرین کوب)

فئودالیسم وسابقة آن در ایران


“فئودالیسم” نام نظام اقتصادی - اجتماعی‌ای است كه در قرون وسطای مسیحی در اروپا حاكمیت داشته است. به لحاظ لغوی، فئودالیسم از واژه‌‌ی “فئو” گرفته شده كه به معنای قطعه‌زمین است، فئودالیسم در واقع نحوی نظام زمین‌داری است.ویژگی‌ این سیستم این است كه هر قسمت بزرگ از اراضی كشور به نام املاك در تصرف یكی از اشراف فئودال یا زمین‌دار قرار داشته است كه این زمین از طرف پادشاه و یا زمین‌دار بزرگ‌تری كه “سینیور” نامیده می‌شود به او واگذار گردیده است. فئودالِ صاحب املاك در مقابل قطعه‌زمینی كه دریافت داشته است، باید وظایفی را در برابر پادشاه یا “سینیور” خود انجام دهد. این وظایف شامل پرداخت مبلغی پول و مالیات یا تهیه‌ی سرباز و سپاه برای هنگام جنگ و یا همه‌ی این امور می‌گردیده است.

اشراف فئودال علاوه بر زمینی كه در اختیار داشتند هر یك صاحب تعدادی “رعیت” نیز بودند كه در اروپا این رعیت‌ها وابسته به زمین بوده و با زمین خرید و فروش می‌شده‌اند و “سِرف” نامیده می‌شدند. نظام فئودالیسم مبتنی بر “سِرف‌داری” را كه در قرون وسطی در اروپا رایج بود، “سرواژ” می‌نامند.در ایران سابقه فئودالی! به عهد اشکانیان بر میگردد! اصولا ساختار امپراطوری اشکانی را ساختاری فئودالی میدانند! خانواده های بزرگی که سرزمینهای خود را داشتند و به صورت خانها یا شاهک هایی کوچک اداره میکردند! قسمتی از زندگی همین عصر و اقوام مربوط به اشکانیان یا پارتها به خاطر نوع زندگی کوچ نشینیشان نیز ناگزیر به داشتن زمینهای وسیعی بودند و به اجبار این سیستم شکل میگرفت!

Friday, June 8, 2012

زبان پارسی


زبان فارسی که من امروز با آن برای شما مطلب می نویسم، فراز و نشیبهای زیادی داشته است. که یکی از مهمترین آنها در زمان فتح ایران توسط اعراب اتفاق افتاده است. در واقع در آن زمان، هر چند مردم کوچه و بازار به فارسی شبیه فارسی امروزی ما (با کمی لحجه ساسانی!) صحبت میکردند، اما زبان فارسی در میان دانشمندان و سیاستمداران مرسوم نبود. چرا؟ چون کسانی که قدرت و پول داشتند عرب زبان بودند و شما برای ارتباط برقرار کردن با آنها می بایست عربی بلد باشید. «دو قرن سکوت» در واقع تاریخچه این دو قرنی است که بین ساسانیان و اولین حکومتهای فارسی زبان فاصله افتاده است. این کتاب البته تنها سرگذشت یک زبان نیست، چون یک زبان بدون یک ملت و یک فرهنگ وجود ندارد. مهمترین چیز این است که چرا یک ملت تقریباً به سادگی گذاشت دیگرانی با زبان متفاوت بر او حکومت کنند!البته ما در ادامه تاریخمان نیز دورانی داشته ایم که زبان فارسی دیگر زبان رسمی نبوده است مانند زمان حمله مغول و دوران ایلخانی و یا حتی دوران صفویه. اما هیچ گاه دیگر زبان فارسی چنین دوران پر خطری را طی نکرده است! امروز در بسیار از کشورهای اسلامی دیگر از زبان اولیه خودشان اثرنیست، مصر، لبنان، سوریه، لیبی، الجزایر، مراکش و تونس و حتی خیلی از کشورهای آفریقائی زبان خودشان را تسلیم فاتحان کردند اما ایرانیان هنوزهم فارسی صحبت می کنند هر چند با لهجه عربی!

Thursday, June 7, 2012

محک

چند وقت پیش قرار شد لوگوی پپسی توی ماه به نمایش گذاشته بشه! کمی باور کردنش سخت بود ولی بعد از کمی کلنجار رفتن اخر تونستم به خودم بقبولونم که توی قرن ۲۱ زندگی می کنیم وبا علم و تکنولوژی امروزی خیلی غیرممکن ها به راحتی ممکنه٫بعد از اون همه یکه بدو کردن با خودم و قبول این مسئله تازه به این نتیجه رسیدم که چه جالب میشد اگر هراز چندگاه یک شرکتی به بهانه  تبلیغ محصولاتش این کارو انجام میداد اینطوری هم سطح رقابت توی بازار بالا میرفت هم مردم یه جورایی سرگرم میشدن٫اصلأ برای تبلیغات مجلس یا ریاست جمهوری این یک ترفند عالیه یا در روز یاد بود شعرا مثلأ عکس فردوسی بزرگ در سالگردش یا هر شاعر و نویسنده دیگری در ماه واقعأخیلی سنبلیکه٫ مگه مردم خودمون سالهای اول انقلاب عکس اقا رو توی ماه ندیدن خوب توی اون زمان پیشرفت علم و تکنولوژی به اندازه امروز هم نبود اصلأ یکی از مسائلی که نقش مهمی در پیروزی انقلاب داشت همین بود پس کار خیلی دور از ذهن و دشواری هم نبود،اگر آیت اللًه های ایران کمی صبر میکردن همین مردم سلحشور و با ایمان عکس امام نقی رو هم توی ماه میدیدن و به خاطر سر به نیست کردن شاعر و خوانندهُ اهنگ نقی دیگه احتیاجی به فتویً صادر کردن نبود چون همین ملت حسینی و با تقویً لبیک سربه نیست کردن اقای شاهین نجفی را میگفتن اینطوری ثواب اخرویشم برای قاتل بیشتر بود!