اعراب صحرانشین

در اینجا اعراب همان مردم صحرا نشین عربستان هستند نه عرب زبانان دیگر کشورها که در جای دیگر نویسنده از انها هم نام می برد. این چند خط از کتاب دو قرن سکوت نوشته عبدالحسین زرین کوب است. زندگی اين خانه بدوشان بيابا نگرد البته به غارت و تطاول بسته بود و در سراسر صحرا، قانون جز زور و شمشير نبود. عربان كه از ديرباز در چنين سرزمينی می زيستند ناچار مردمی وحشی گونه و حريص و مادی می بودند جز آزمندی و سودپرستی هيچ چيز در خاطر آنها نمی گنجيد، هرگز از آنچه مادی و محسوس است فراتر نمی رفتند و جز به آن چه شهوات پست انسان را راضی می كند نمی انديشيدند از افكار اخلاقی، آن چه بدان می نازيدند مروت بود و آن نيز جز خو دبينی و كينه جویی نبود شجاعت و آزادگی كه در داستان ها به آن ها نسبت داده اند همان در غارتگری و انتقام جویی به كار می رفت. تنها زن و شراب و جنگ بود كه در زندگی بدان دل می بستند از اين ها كه می گذشت ديگر هيچ توجه و عنايتی به عالم معنی نمی داشتند. آداب و رسوم زندگی شهری را، به هيچ وجه نمی توانستند بپذيرند در غارتها و چپاول هایی كه احياناً بر شهرهای مجاور می كردند همه جا با خود ويرانی و فساد می بردند. از وحشی خویی و درنده طبعی بسا كه به قول ابن خلدون سنگی را از بن عمارت بر می كندند تا زير ديگ بگذارند يا آنكه تيرسقف را بيرون می كشيدند تا زير خيمه نصب كنند اين فرمان روايان صحرا كه از تمدن و فرهنگ بی بهره بوده اند در دوره ای كه تمدن های بزرگ قديم شكوه و عظمت تمام داشته است، اگر جز قتل و غارت و راهزنی كاری داشته اند حفظ راه های بازرگانی و بدرقه كاروان های تجارتی بوده است بنابراين هر چند استيلا بر اين صحراهای فراخ بی آب و گياه آن قدر نداشته است كه دولتهای بزرگ قديم چون مصر و بابل و ايران و روم بدان چشم طمع بدوزند اما برای حفظ جان قافله های تجارتی، هم از دير باز كشور گشايان قديم اين فرمان روايان صحرا را به خدمت خويش می گرفته اند در تاريخ ها هست كه وقتی كمبوجيه پادشاه هخامنشی لشگر به مصر برد اعراب را واداشت كه در باديه برای سپاه او آب تهيه كنند و در برخی از جنگهایی كه ايرانيان با يونانی ها كرده اند نيز اعراب جزو سپاه ايران به شمارمی آمده اند. بدين گونه در روزگاران كهن عرب را شأنی و قدری نبود